Trauma , w szczególności ta, która ma głęboki wpływ na naszą psychikę, może prowadzić do poważnych zaburzeń w poczuciu tożsamości. Zatracenie poczucia siebie w wyniku trudnych doświadczeń spotyka najczęściej osoby, które doświadczyły przemocy , zaniedbania, utraty bliskich, wypadków i innych wydarzeń wywołujących silny stres emocjonalny.
Tożsamość
Tożsamość , to zbiór przekonań jakie mamy o sobie, o roli jaką pełnimy w społeczeństwie, o naszych relacjach z innymi, o naszych cechach, przekonaniach i wartościach. Oznacza spostrzeganie identyczności własnej osoby pomimo upływu czasu, wraz z poczuciem , że inni uznają tę jedność i ciągłość osobowości. Jest bezpośrednio związana ze stałością cech psychicznych oraz fizycznych.
Trauma
Trauma natomiast to uraz psychiczny, spowodowany gwałtownym, przykrym przeżyciem. Doświadczenie to może na zawsze zmienić postrzeganie siebie i świata.
Rozpad tożsamości w wyniku traumy
Do rozpadu tożsamości dochodzi szczególnie w przypadku głębokich traum. Na szczęście nie jest to proces nieodwracalny. Tożsamość można odbudować ale proces ten wymaga wsparcia i cierpliwości, gdyż jest długi i trudny.
Trauma prowadzi do poważnych zmian w psychice .Doświadczając jej często tracimy poczucie kontroli nad własnym życiem. Pokazuje nam ona, że życie jest nieprzewidywalne, pełne zagrożeń.
Osoba doświadczająca traumy może wpaść w poczucie wstydu, wątpić we własne umiejętności, wartości. Często zdarza się, że osoby takie uważają, że nie zasługują na szczęście czy miłość. Konsekwencją tego jest ograniczenie relacji międzyludzkich, zmienia się także sposób w jaki postrzegamy innych.
Człowiek dotknięty traumą odczuwa bezsens życia, uważa, że wszystko straciło sens, co prowadzi do apatii, depresji a nawet do myśli samobójczych.
Odbudowa tożsamości
Tak jak wspomniałam , odbudowa tożsamości po doznaniu traumy jest możliwa wymaga jednak czasu, pracy nad sobą i wsparcia innych osób.
Należy zacząć od uznania traumy. Przyznać przed samym sobą , że jej doświadczyliśmy, że miała ona wpływ na nasze życie i sposób w jaki postrzegamy samych siebie. Próba jej ignorowania lub co gorsze wypierania może doprowadzić jedynie do pogłębienia braku kontroli nad własnym życiem. Warto pamiętać, że przeżycie traumy nie czyni nas słabszymi i nie definiuje nas na zawsze.
Najważniejszym elementem w procesie odbudowy tożsamości jest terapia. W walce o odbudowę poczucia własnej wartości mamy do dyspozycji cały wachlarz pomocy terapeutycznych. Profesjonalne wsparcie , takie jak terapia psychologiczna, może okazać się niezbędne w tym procesie .Psychoterapeuci specjalizujący się w pracy z traumą pomogą przepracować trudne emocje, odbudować poczucie własnej wartości i zrozumieć jak to ciężkie przeżycie wpłynęło na tożsamość.
Na uwagę zasługują tu przede wszystkim:
- Terapia poznawczo-behawioralna, która pomaga w zidentyfikowaniu i zmianie destrukcyjnych myśli, które mogły powstać w wyniku traumy. Pomaga realistycznie spostrzegać siebie i otaczający nas świat.
- Terapie EMDR , przetwarzają traumę pracując z pamięcią o traumatycznych przeżyciach, osłabiając w ten sposób emocjonalny ładunek, który wiąże się z tymi wspomnieniami.
- Terapia psychodynamiczna, bada natomiast nieświadome procesy obronne, które wykształciły się w odpowiedzi na traumatyczne doświadczenia.
Trauma może prowadzić do utraty zaufania do innych ludzi. W procesie zdrowienia warto więc otaczać się osobami, które nas wspierają, gdyż odbudowa tożsamości w tym przypadku to również odbudowa relacji z innymi.
Ważne jest odbudowanie zaufania do samego siebie. Warto przeformuować nasze doświadczenia z tych które nas złamały na te, które w jakiś sposób nas ukształtowały.
Ostatecznym celem odbudowy tożsamości jest akceptacja siebie. Biorąc pod uwagę , że w wyniku traumy często pojawia się poczucie winy czy wstydu , kluczowym krokiem jest zaakceptowanie swojej przeszłości. Nie oznacza to, że mamy zapomnieć o tym co przeżyliśmy, ale uznać te przeżycia jako część doświadczenia, które ma nas wzmocnić a nie zdefiniować.
Pomocne może okazać się również codzienne praktykowanie wdzięczności. Docenianie najmniejszych rzeczy w naszym życiu , za które możemy być wdzięczni. Będzie to wzbudzać pozytywne uczucia na co dzień w nas samych, do czego serdecznie wszystkich Państwa zachęcam .
Bibliografia
- „Czym jest trauma ?”-Peter A Levine
- „Trauma and Recovery”-Judith L.Herman
- „The Body Keeps the Score”- Bessel van der Kolk
- „The Trauma of Everyday Life”-Mark Epstein
