W dobie komunikacji internetowej, gdzie każdy może wyrazić swoją opinię w mediach społecznościowych, forach czy komentarzach pod artykułami, coraz trudniej jest odróżnić konstruktywną krytykę od hejtu.
Bardzo ważne by umieć rozpoznać gdzie kończy się krytyka a zaczyna hejt, ponieważ słowa mają moc – mogą inspirować i rozwijać ale mogą też ranić i niszczyć.
Zarówno hejt jak i krytyka mogą być w tonie negatywne ale diametralnie różnią się w intencji, formie, treści i skutkach.
Czym jest Hejt ?
Hejt, to wypowiedź, która nacechowana jest negatywnymi emocjami, często wrogością, pogardą i agresją. Jego cel koncentruje się na sprawieniu przykrości odbiorcy a nie na pomocy mu czy poprawieniu jego sytuacji .Hejt opiera się na emocjach nie na argumentach. Atakuje całą osobę, nie odnosząc się do konkretnego problemu. Kiedy mamy do czynienia z hejtem w wypowiedzi pojawiają się wyolbrzymienia często wyzwiska. Hejterzy nie analizują działań, skupiają się na cechach osoby takich jak jej wygląd, pochodzenie czy poglądy. W rozmowie nie niosą propozycji rozwiązań , ich celem jest wyładowanie negatywnych emocji, dlatego najczęściej wypowiadają się używając pseudonimów co daje im poczucie bezkarności.
Konstruktywna krytyka
Konstruktywna krytyka ma na celu pomóc odbiorcy w poprawie błędów czy rozwijaniu jego umiejętności.
Najważniejszą, fundamentalną jej cecha jest szacunek a także rzeczowość i konkret. Odnosi się ona do konkretnych działań, zachowań lub treści a nie oceny osoby jako całości. Krytykujący w odróżnieniu do hejtera wskazuje co jego zdaniem jest do poprawy, gdyż jego celem jest pomoc w zrozumieniu błędu i wskazanie drogi do jego naprawy. Nawet jeśli wypowiedź zawiera negatywną ocenę jest ona wyrażona w sposób kulturalny, często jest poparta propozycją rozwiązań.
Gdzie leży granica między hejtem a konstruktywną krytyką?
Granica między konstruktywną granicą a hejtem jest bardzo subtelna, zwłaszcza gdy do tematu podchodzimy bardzo emocjonalnie. Da się ją jednak jasno określić, analizując kilka kluczowych elementów:
- Intencja wypowiedzi– jeśli celem wypowiedzi jest pomoc, poprawa , to jest to krytyka natomiast jeśli upokorzenie, wyśmianie, zranienie, to hejt.
- Forma przekazu -krytykę charakteryzuje neutralny język pozbawiony ataków emocjonalnych, natomiast hejt jest nacechowany złością sarkazmem, pogardą.
- Skupienie na temacie nie na osobie, będzie charakterystyczne dla krytyki.
- Propozycje rozwiązań a atak – dzięki krytyce ukaże nam się alternatywa a hejt ograniczy się do negacji.
- Konsekwencje emocjonalne dla odbiorcy również będą się różnić w zależności od tego z czym mamy do czynienia, krytyka będzie motywująca a hejt będzie powodował niepewność i lęk.
Wiele osób ma problemy z odróżnieniem krytyki od hejtu ponieważ, traktują każdą negatywną uwagę jako atak personalny. Problemem jest również to, że osoby nieumiejące wyrazić opinii kulturalnie, często nieświadomie hejtują. W internecie często dominuje ironiczny styl i to wystarczy by zatrzeć granice między konstruktywną krytyką a hejtem.
Reakcja na hejt i krytykę
W obliczu hejtu należy być bezwzględnym, nie odpowiadać agresją na agresję, zgłaszać , jeśli zachowanie narusza prawo ,a przede wszystkim dobrze jest odciąć się emocjonalnie.
Słysząc krytykę zastanówmy się czy uwagi nie są aby słuszne? Nawet za negatywną opinię warto podziękować jeśli okazała się pomocna. Wyciągnijmy z niej wnioski i wykorzystujmy krytykę jako narzędzie do rozwoju.
Umiejętność rozpoznawania granicy między tymi dwiema formami wypowiedzi jest kluczowa, szczególnie w erze cyfrowej gdzie słowo ma ogromna moc a ekran oddziela nas od konsekwencji naszych działań. Rozwijajmy więc nie tylko odporność na krytykę ale i kulturę jej wyrażania.
Bibliografia
- Nowak.P (2019).” Granice wolności słowa w internecie- krytyka a hejt. Prawo i Polityka,18(2) 45-48 .
- Wojciszke.B (2010). Człowiek wsród ludzi. Zarys psychologii społecznej. Wydawnictwo Naukowe Scholar.
- Grzesiak M(2013).Psychologia hejtu. Jak radzić sobie z krytyką w sieci i poza nią. Wydawnictwo Helion.
