Nadużywanie imperatywów to zniekształcenie poznawcze, czyli uproszczony sposób myślenia. Zniekształcenia poznawcze upraszczają złożoność świata, jednak zazwyczaj zwodzą nas na manowce, powodują konflikty i obniżają naszą skuteczność.
Zniekształceń poznawczych udało się wyróżnić psychologom bardzo wiele, warto mieć świadomość, że istnieją i nauczyć się zauważać, kiedy je stosujemy. Wszyscy ulegamy im w mniejszym lub większym stopniu. Zniekształcenia poznawcze mogą nam utrudniać realistyczną samoocenę i powodować konflikty z partnerem.
Ten artykuł jest częścią cyklu wpisów o zniekształceniach poznawczych:
Zniekształcenia poznawcze. Myślenie dychotomiczne „wszystko albo nic”
Zniekształcenia poznawcze: Filtr mentalny
Zniekształcenia poznawcze: Nadmierne uogólnianie
Zniekształcenia poznawcze: Czytanie w myślach
Zniekształcenia poznawcze: Odrzucanie pozytywów
Zniekształcenie poznawcze: Uzasadnienie emocjonalne
Nadużywanie imperatywów
Stosowanie określeń „nigdy, zawsze, wszystko, nic, nikt, wszyscy” do sytuacji, które realnie nie są aż tak kategoryczne, nie jesteśmy w stanie ocenić realnej częstotliwości lub nie jesteśmy w stanie przewidzieć przyszłości.
Przykłady:
| Zniekształcenie poznawcze: Nadużywanie imperatywów | Rzeczywistość | Alternatywne myśli |
| Nigdy nie znajdę pracy, która da mi satysfakcję! | Mam trudności ze znalezieniem pracy w tym momencie | Szukanie pracy może trwać nawet kilka miesięcy, to normalne i nie świadczy o mnie nic złego. Co mogę zrobić, żeby ułatwić sobie zmianę pracy? Dodatkowe kwalifikacje? Skorzystanie z poradnictwa? Popytanie po znajomych? Pójść na jakieś targi i konferencje i nawiązać nowe kontakty? Mogę znaleźć pracę, która będzie dla mnie odpowiednia lub przynajmniej akceptowalna. |
| Wszystko idzie zawsze w złym kierunku | Niepokoją mnie ostatnie decyzje rządu | Czasem sprawy toczą się w korzystniejszym kierunku, a czasem w gorszym. Patrzę na mały wycinek całości. Nie mam na to wpływu, mogę zająć się sprawami, na które mam wpływ. |
Dziękuję za Twoją uwagę. Jeśli chcesz być ze mną w bliższym kontakcie, zapraszam Cię na mój Instagram @higienamyslenia, na Facebook @higienamyslenia, na YouTube @higienamyslenia i podcast higiena myślenia, który znajdziesz na Spotify i Google Podcasts.
Zdjęcie autorstwa Alex Ghizila, Unsplash
Inne artykuły, które mogą Ci się spodobać:
Pętla dopaminowa, czyli jak uzależniają treści cyfrowe
Cyfrowy detoks, jak odpocząć od social media?
„Co ludzie pomyślą?” Jak pokonać lęk przed opinią innych
Pułapka „Mam nadzieję, że nie wyszło na to, że jestem…”
Pułapka: Szukanie aprobaty u innych
Dlaczego sięgamy po alkohol pomimo przykrych konsekwencji?
