Czytanie w myślach to zniekształcenie poznawcze, czyli uproszczony sposób myślenia o rzeczywistości. Zniekształcenia poznawcze dają proste odpowiedzi, jednak zazwyczaj zwodzą nas na manowce, utrudniają dostrzeżenie niuansów i osiągnięcia porozumienia z drugim człowiekiem.
Jest ich bardzo wiele, warto jednak mieć świadomość, że istnieją. Wszyscy ulegamy im w mniejszym lub większym stopniu. W łagodnej formie mogą nam utrudniać realistyczną samoocenę i powodować konflikty z partnerem. W zaawansowanej formie mogą być przyczyną nerwicy lękowej czy depresji.
Ten artykuł jest częścią cyklu wpisów o zniekształceniach poznawczych:
Zniekształcenia poznawcze. Myślenie dychotomiczne „wszystko albo nic”
Zniekształcenia poznawcze: Filtr mentalny
Zniekształcenia poznawcze: Nadmierne uogólnianie
Zniekształcenia poznawcze: Odrzucanie pozytywów
Zniekształcenie poznawcze: Nadużywanie imperatywów
Zniekształcenie poznawcze: Uzasadnienie emocjonalne
Zniekształcenie poznawcze: Przepowiadanie przyszłości
Czytanie w myślach
Traktowanie swoich wyobrażeń na temat myśli, przekonań i zamiarów innych osób jako faktów, bez weryfikowania ich. Wyobrażanie sobie myśli innych osób na podstawie: ich mowy ciała, gestów, wyrazów twarzy, stwierdzeń, zachowania.
Zakładanie najgorszego scenariusza, brak świadomości własnych ograniczeń przy odczytywaniu niewerbalnych i werbalnych komunikatów innych osób. Brak świadomości, że nasze emocje, przekonania i rany emocjonalne wpływają na nasze interpretacje i nie mamy pewności, że nasze wyobrażenie o myślach innych pokrywa się z faktami (np. napięcie mięśni twarzy drugiego człowieka podczas rozmowy może zostać zinterpretowane jako złość, dyskomfort lub stres w zależności od naszego „filtra” poznawczego i naszych doświadczeń).
Przykłady:
| Zniekształcenie poznawcze: Czytanie w myślach | Rzeczywistość | Alternatywne myśli |
| Mąż interesuje się tylko swoim zadem! | Mąż usiadł na kanapie z telefonem po pracy | To, że w tym momencie to zrobił nie oznacza jeszcze, że interesuje się tylko sobą i że ja go nie obchodzę. Jeśli potrzebuję pomocy mogę go po prostu o to poprosić. Oboje mamy prawo być zmęczeni i razem poszukać takiego rozwiązania w którym oboje odpoczniemy po kolei. |
| Ludzie w pracy pewnie mną pogardzają i myślą, że jestem bezwartościowa. | Odczuwam niepokój, zastanawiam się co inni ludzie mogą sądzić o mnie. | To, że odczuwam niepokój i mam negatywne myśli na swój temat, nie oznacza jeszcze, że inni też mnie postrzegają w ten sposób. Moje myśli i uczucia, to nie są myśli i uczucia innych osób. Moje wyobrażenia na temat myśli innych nie są faktem. Nie jest istotne co inni sobie myślą, tylko dlaczego teraz tak się tym przejmuję. Co ja myślę o sobie w tej sytuacji? Dlaczego wyobrażam sobie taką reakcję? Dlaczego używam w myślach innej osoby do uosobienia MOICH myśli i odczuć na swój temat? |
Dziękuję za Twoją uwagę. Jeśli chcesz być ze mną w bliższym kontakcie, zapraszam Cię na mój Instagram @higienamyslenia, na Facebook @higienamyslenia, na YouTube @higienamyslenia i podcast higiena myślenia, który znajdziesz na Spotify i Google Podcasts.
Zdjęcie autorstwa Rhett Wesley, Unsplash
Inne artykuły, które mogą Ci się spodobać:
Pętla dopaminowa, czyli jak uzależniają treści cyfrowe
Cyfrowy detoks, jak odpocząć od social media?
„Co ludzie pomyślą?” Jak pokonać lęk przed opinią innych
Pułapka „Mam nadzieję, że nie wyszło na to, że jestem…”
Pułapka: Szukanie aprobaty u innych
Najbardziej inkluzywne słowa jakie znam
Dlaczego sięgamy po alkohol pomimo przykrych konsekwencji?
